Tối ngày 23/11 tại Quảng trường Hồ Chí Minh, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 10 năm dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh được UNESCO ghi danh di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại (27/11/2014 – 27/11/2024).
Tham dự buổi lễ có Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông; Nguyễn Đức Trung - Bí thư Tỉnh ủy - Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An; cùng lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh và đông đảo các nghệ sĩ, bà con nhân dân và du khách thập phương.
Ngày 27/11/2014, nhân dân Nghệ Tĩnh đón nhận niềm vui, tự hào khi được tổ chức UNESCO chính thức thông qua Nghị quyết ghi danh dân ca Ví, Giặm vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Từ đó, Ví, Giặm đã vượt ra khỏi phạm vi không gian một vùng văn hóa để trở thành một di sản được cả thế giới biết đến và công nhận, đánh dấu một dấu mốc quan trọng, có ý nghĩa trong công cuộc bảo tồn, phát huy giá trị dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh.
Trong hành trình 10 năm dân ca Ví, Giặm được UNESCO vinh danh, chính quyền, nhân dân 2 tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh đã chung tay, góp phần cho di sản của quê hương ngày càng lan tỏa, cả trong nước và quốc tế. Nhiều cơ chế, chính sách quan trọng được ban hành và triển khai thực hiện làm cơ sở cho việc bảo vệ và phát huy giá trị, khẳng định được vị thế và sức lan tỏa của Ví, Giặm trong cộng đồng.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Bùi Đình Long trình bày diễn văn tại lễ kỷ niệm.
Lễ kỷ niệm 10 năm dân ca Ví, Giặm được UNESCO ghi danh là dịp để nhìn lại chặng đường một thập kỷ cùng những nỗ lực của hai tỉnh trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Bên cạnh những thành công, thực tế ít nhiều vẫn còn những mục tiêu chưa làm được trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản.
Để dân ca Ví, Giặm xứng tầm di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, chính quyền và nhân dân 2 tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh luôn nỗ lực triển khai các chương trình hành động bảo vệ và phát huy giá trị dân ca Ví, Giặm, tạo điều kiện cho nghệ nhân và cộng đồng gìn giữ, trao truyền, lan tỏa tình yêu với di sản; tăng cường đầu tư các nguồn lực, từng bước xây dựng dân ca Ví, Giặm trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng của xứ Nghệ, đầu tư xây dựng thương hiệu cho Ví, Giặm và thương hiệu du lịch địa phương gắn với Ví, Giặm
Ngoài ra, tỉnh Nghệ An mong muốn tiếp tục nhận được sự hỗ trợ, đồng hành của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các Bộ, ban ngành trung ương. Chính quyền và nhân dân 2 tỉnh Nghệ An - Hà Tĩnh sẽ tiếp tục phát huy tốt vai trò, trách nhiệm, với tinh thần tự hào mang di sản của quê hương lan tỏa, ngân xa, để Ví, Giặm đến với nhiều vùng đất mới, hòa nhập, hội tụ cùng tinh hoa văn hóa dân tộc. Và trên mảnh đất xứ Nghệ yêu thương này, hồn quê Ví, Giặm sẽ mãi tỏa sáng. Để mỗi người khi về với xứ Nghệ sẽ lắng đọng hồn mình trong câu dân ca vơi đầy, vun đắp, lớn dần thêm những yêu thương với mảnh đất ấm tình đất, nặng tình người.
Ôn lại chặng đường 10 năm di sản dân ca Ví, Giặm được UNESCO ghi danh là một sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong chuỗi các hoạt động tôn vinh di sản văn hóa Việt Nam nhân dịp kỷ niệm ngày Di sản văn hóa 23/11. Và càng đặc biệt hơn, cũng đúng Ngày Di sản văn hóa hôm nay, Quốc hội đã thông qua Luật Di sản văn hóa.
Qua bao đời nay, dân ca Ví, Giặm đã là tiếng lòng, là tâm tư, tình cảm của người dân xứ Nghệ, lắng đọng, chắt chiu những tinh túy của hồn quê mộc mạc, dung dị mà trữ tình, đầy gợi nhớ, gợi thương. Cùng với 14 di sản văn hóa phi vật thể tiêu biểu của cả nước, Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh vinh dự được UNESCO ghi danh di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại từ năm 2014. Đó không chỉ là niềm tự hào của người dân hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh mà còn là vinh dự của cả quốc gia.
Chặng đường 10 năm từ khi được UNESCO ghi danh, Ví, Giặm đã và đang chứng minh sức sống, sức lan tỏa mạnh mẽ bất kể không gian và thời gian, với những kết quả tích cực trong công tác truyền dạy di sản cho cộng đồng, tạo điều kiện khuyến khích, hỗ trợ nghệ nhân thực hành và trao truyền di sản; mở rộng mạng lưới hoạt động của các câu lạc bộ, đưa Ví, Giặm vượt ra khỏi không gian của vùng văn hóa xứ Nghệ để đến với cả nước và vượt biên giới quốc gia, lan tỏa ra thế giới. Để có được những thành công này có sự vào cuộc, phát huy vai trò, trách nhiệm, thể hiện được nguyện vọng cũng như cam kết của chính quyền và cộng đồng nhân dân hai tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh trong việc bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa dân ca Ví, Giặm theo Công ước 2003 của UNESCO.
Thứ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông phát biểu tại lễ kỷ niệm.
Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông ghi nhận, đánh giá cao sự nỗ lực, tâm huyết của chính quyền cùng nhân dân hai tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh và chúc mừng những kết quả mà địa phương 2 tỉnh đã đạt được trong thời gian qua.
Trong tương lai, để dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh thực sự lan tỏa và trường tồn, Thứ trưởng đề nghị chính quyền tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh chủ động, tích cực phối hợp với các Ban, Bộ, ngành Trung ương, Ủy ban nhân dân các cấp, các cơ quan hữu quan, các cộng đồng là chủ thể của di sản Dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh và nhân dân cả nước, với tất cả tinh thần trách nhiệm, tâm huyết, tình yêu với di sản văn hóa truyền thống dân tộc để thực hiện có hiệu quả Chương trình hành động quốc gia nhằm bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể này.
Thứ trưởng Tạ Quang Đông trao Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tặng cho 5 tập thể, 5 cá nhân có đóng góp xuất sắc trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản Dân ca ví, giặm giai đoạn 2014-2024.
Thứ trưởng Tạ Quang Đông đề nghị hai tỉnh cần tăng cường đầu tư các nguồn lực cho công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa, trong đó có di sản dân ca Ví, Giặm. Ban hành và triển khai có hiệu quả các chính sách về bảo tồn, phát huy giá trị dân ca Ví, Giặm Nghệ Tĩnh, trong đó ưu tiên hỗ trợ cộng đồng, câu lạc bộ và nghệ nhân tổ chức truyền dạy, quảng bá Dân ca Ví, Giặm; phục hồi, lưu truyền các làn điệu và hình thức diễn xướng truyền thống; mở rộng các hình thức và môi trường sinh hoạt mới, phù hợp với mục tiêu bảo vệ và phát huy giá trị Dân ca Ví, Giặm trong cuộc sống đương đại.
Thứ trưởng cũng đề nghị hai tỉnh cần tăng cường giới thiệu, quảng bá giá trị Dân ca Ví, Giặm ở trong và ngoài nước thông qua các chương trình đối ngoại, các hoạt động giao lưu văn hóa, hợp tác quốc tế để Ví, Giặm được lan tỏa sâu hơn, rộng hơn đến bạn bè trên thế giới. Cùng với đó xây dựng dân ca Ví, Giặm thành sản phẩm du lịch đặc trưng của xứ Nghệ; thông qua các tour du lịch về miền di sản để khách du lịch biết đến nhiều hơn về Ví, Giặm.
Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Nguyễn Đức Trung và Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nghệ An Hoàng Nghĩa Hiếu trao Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh tặng 10 tập thể, 10 cá nhân của tỉnh Nghệ An vì có đóng góp xuất sắc trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản Dân ca ví, giặm giai đoạn 2014-2024.
Về phía Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ đồng hành, phối hợp với các Ban, Bộ, ngành, cơ quan Trung ương để có những giải pháp đồng bộ, tích cực, cùng chính quyền, cộng đồng địa phương hai tỉnh Nghệ An - Hà Tĩnh thực hiện tốt Chương trình hành động quốc gia bảo tồn, phát huy giá trị di sản dân ca Ví, Giặm, xứng tầm là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Tại buổi lễ, 10 tập thể và cá nhân được nhận Bằng khen của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch; 20 tập thể và cá nhân được nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An vì có đóng góp xuất sắc trong công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản dân ca Ví, Giặm giai đoạn 2014-2024.
Chương trình nghệ thuật "Ví Giặm hồn quê tỏa sáng"
Ngay sau lễ kỷ niệm là chương trình trình nghệ thuật "Ví Giặm hồn quê tỏa sáng" với 3 chương: Hồn quê; Ví, Giặm nuôi lớn những anh tài; Hội tụ và tỏa sáng do các nghệ sĩ Trung tâm nghệ thuật truyền thống tỉnh Nghệ An, Trung tâm Nghệ thuật múa Hà Tĩnh, Đoàn Nghệ thuật Bắc Ninh, đoàn Nghệ thuật Bạc Liêu, Đoàn nghệ nhân Đăk Lăk biểu diễn.