Vitus System: Sức khỏe người dùng bị 'đánh cược' khi mua sản phẩm trên sàn TMĐT không phép?

Thị trường thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam đang bước vào một giai đoạn mới: giai đoạn của sự minh bạch và quản lý chặt chẽ. Liên tiếp trong thời gian qua, cơ quan chức năng đã mạnh tay xử lý hàng loạt vụ việc vi phạm, từ gian lận thuế đến buôn bán hàng giả, hàng nhái trên các nền tảng trực tuyến. Đây là một động thái tất yếu nhằm bảo vệ người tiêu dùng và duy trì một môi trường kinh doanh lành mạnh.

Theo báo cáo từ các cơ quan quản lý, hàng nghìn sản phẩm vi phạm đã bị gỡ bỏ, hàng trăm gian hàng bị xử lý. Điển hình như các vụ việc liên quan đến mỹ phẩm, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc bị phanh phui trên các nền tảng lớn, gây bức xúc dư luận.

Tuy nhiên, giữa thời điểm mà các cơ quan quản lý đang mạnh tay với vấn nạn hàng giả, hàng nhái, gian lận thương mại điện tử..., Vitus (do Công ty Cổ phần Công nghệ số Vitus System sở hữu) vẫn tồn tại như một trường hợp đặc biệt, một sàn TMĐT có dấu hiệu hoạt động ngoài vòng pháp luật, đi ngược lại xu thế chung của toàn ngành. Vấn đề không chỉ dừng lại ở việc mập mờ pháp lý mà còn là sự buông lỏng trong quản lý chất lượng sản phẩm, thách thức nỗ lực chung của toàn xã hội.

Trước đó, Tạp chí Sở hữu trí tuệ đã đăng bài: “Sàn thương mại điện tử Vitus: ‘Vén màn’ mạng lưới kinh doanh bí ẩn phía sau?”. PV tiếp tục tìm hiểu để mang tới cho bạn đọc cái nhìn khách quan nhất.

"Chính hãng" hay chỉ là lời quảng cáo?

Khác với các sàn TMĐT lớn có các gian hàng chính hãng được xác minh bởi bên thứ ba (ví dụ: LazMall, Shopee Mall), Vitus không có cơ chế rõ ràng để người dùng kiểm tra tính xác thực của người bán và sản phẩm. Điều này đặt ra câu hỏi: Liệu các sản phẩm này có thực sự được phân phối trực tiếp từ nhà sản xuất, hay chỉ là hàng được nhập về qua một khâu trung gian nào đó?

Ngoài ra, mô hình Dropshipping mà sàn TMĐT này đang hoạt động cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Theo đó, mô hình kinh doanh này cho phép người bán không cần giữ hàng tồn kho. Vitus chỉ đóng vai trò trung gian, kết nối người mua và người bán. Điều này có thể dẫn đến việc kiểm soát chất lượng trở nên lỏng lẻo. Vitus có thể không kiểm soát được nguồn hàng của người bán, từ đó tạo kẽ hở cho hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng lọt vào hệ thống. Trong trường hợp xảy ra sự cố, việc truy vết nguồn gốc sản phẩm sẽ trở nên khó khăn.

Mối lo về chất lượng và sức khỏe người tiêu dùng

Các sản phẩm trên Vitus chủ yếu là thực phẩm chức năng và mỹ phẩm. Đây là những mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người, đòi hỏi sự quản lý chặt chẽ từ các cơ quan chuyên ngành như Cục An toàn thực phẩm và Cục Quản lý Dược (thuộc Bộ Y tế).

Hiện tại, trên sàn TMĐT Vitus đang quảng cáo rất nhiều sản phẩm "độc quyền", chỉ bán trên sàn này. Và theo số liệu trên sàn cho thấy các sản phẩm này được bán ra với số lượng rất lớn. Điều này khiến người tiêu dùng không thể so sánh, đối chiếu thông tin và giá cả trên các kênh khác. Quan trọng hơn, nếu sản phẩm này không có giấy phép lưu hành, giấy chứng nhận chất lượng từ cơ quan chức năng, người dùng có thể gặp rủi ro lớn khi sử dụng. Hậu quả có thể là dị ứng, ngộ độc, hoặc các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác.

Trên sàn hiện cũng đang chào bán rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là “Nhập khẩu Hàn Quốc”. Tuy nhiên với một sàn TMĐT đang mập mờ về mặt pháp lý như Vitus thì liệu các sản phẩm này có giấy tờ nào chứng minh được nhập khẩu chính ngạch từ Hàn Quốc?

Đặc biệt, theo quy định một sàn TMĐT phải có trách nhiệm kiểm tra giấy tờ pháp lý của các sản phẩm được bày bán, đặc biệt là những sản phẩm liên quan đến sức khỏe. Tuy nhiên, với việc chưa được xác nhận là một sàn TMĐT hợp pháp, Vitus có thể dễ dàng thoái thác trách nhiệm này, đẩy mọi rủi ro về phía người tiêu dùng.

Lời cảnh báo từ chiêu trò giảm giá "khủng"

Vitus thường xuyên quảng cáo các chương trình giảm giá lên tới 80%. Mức chiết khấu này, tuy hấp dẫn, nhưng lại tiềm ẩn nhiều vấn đề.

Theo các quy định hiện hành, việc giảm giá quá sâu có thể vi phạm luật cạnh tranh và các quy định về khuyến mãi. Các cơ quan quản lý cần làm rõ liệu Vitus có đang lạm dụng chiêu trò này để đánh lừa người tiêu dùng hay không?

Dấu hiệu đa cấp trá hình: Vấn đề tiềm ẩn đằng sau mô hình affiliate

Vitus quảng bá mạnh mẽ mô hình affiliate, cho phép người dùng kiếm hoa hồng từ việc giới thiệu sản phẩm và mời thêm người tham gia. Về bản chất, mô hình này không sai, nhưng khi được áp dụng thiếu minh bạch, nó dễ dàng biến tướng thành một mô hình đa cấp trái phép.

Theo tìm hiểu, Vitus tổ chức các buổi đào tạo trực tuyến, tập trung vào việc xây dựng "đội nhóm" và mạng lưới. Hoa hồng không chỉ đến từ việc bán sản phẩm, mà còn từ doanh số của những người do họ giới thiệu. Đây là dấu hiệu của việc lấy tiền của người vào sau để trả cho người vào trước – một hình thức kinh doanh đa cấp bị cấm.

Mô hình này tạo ra một sự bất công lớn: người tham gia sẽ tập trung vào việc tuyển người thay vì bán sản phẩm thực tế. Khi mạng lưới này sụp đổ, những người tham gia cuối cùng sẽ là những người chịu thiệt hại nặng nề nhất.

Có thể thấy, những vấn đề về sản phẩm trên Vitus System không chỉ là câu chuyện của một sàn TMĐT đơn lẻ, mà còn là lời cảnh báo về sự thiếu chặt chẽ trong công tác quản lý của thị trường kinh doanh số. Trong bối cảnh công cuộc chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, việc bảo vệ quyền lợi và sức khỏe của người tiêu dùng trên không gian mạng cần được các cơ quan chức năng quan tâm và hành động một cách quyết liệt.

Với trách nhiệm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và cung cấp thông tin khách quan, đa chiều, Tạp chí Sở hữu trí tuệ và Sáng tạo sẽ tiếp tục tìm hiểu và làm rõ về hoạt động kinh doanh của Công ty Cổ phần Công nghệ số Vitus System.